TINH THẦN PHANXICO TRÊN ĐẤT VIỆT

Xin gởi đến Đại gia đình Phan Sinh bài viết này. Đây là bài suy niệm trong bối cảnh giờ tôn kính Cha Thánh.của đợt II tĩnh tâm năm từ 07.06-12.06.2009. Kính thưa các anh, Trong giờ phút này, chúng ta họp mặt nơi đây là để cùng nhau chiêm ngắm những nhân đức rạng ngời của Cha Thánh vì Ngài đã sống một cuộc đời thuộc trọn về Chúa Kitô Nghèo khó và chịu đóng đinh. Nhưng đồng thời, chúng ta cũng được mời gọi nhìn lại toàn bộ những thái độ và tác phong của các bậc cha anh và của mỗi người chúng ta hôm nay đã, vaøđang cố gắng họa lại những nét đẹp nghèo khó, đơn sơ, khiêm tốn, bình dân, yêu thiên nhiên, yêu con người và yêu hòa bình trên đất Việt như thế nào qua dòng thời gian 80 năm. Tuy nhieân, ñaây không phải là dịp để chúng ta lấy làm tự hào nhưng là để nhắc nhớ nhau và cùng nhau  nhìn lại "dấu ấn Phan Sinh" qua những hoạt động của chúng ta trên đất Việt, maø dấn bước lên đường trong tâm tình cảm tạ và vui mừng cử hành biến cố 80 năm khai sinh Dòng Anh Em Hèn Mọn tại Việt Nam trong lòng Hội Dòng Anh Em Hèn Mọn mừng 800 năm thành lập Dòng. Nhìn lại lịch sử từ thế kỷ XIV cho tới bây giờ, chúng ta có thể mạnh dạn nói lên rằng các bậc cha anh của chúng ta, không kể sắc tộc màu da đã cố gắng trung thành hiến dâng đời sống mình để gieo trồng hạt giống Tin Mừng và tinh thần phan sinh ngay trên miền đất đầy đau khổ nhưng cũng rất thân thương này. Nhờ vậy mà ngày nay nhiều người dân Việt Nam, từ Bắc vào Nam đã biết đến và đón nhận dễ dàng lối sống của caùc baäc cha anh chúng ta. Đó là một lối sống bắt chước Chúa Giêsu, đi vào cuộc sống như những kẻ lữ hành và khách lạ, không có của riêng, không nhà không cửa, không có sự bảo đảm về kinh tế, làm việc cách trung tín, nhiệt tình vui vẻ, và đơn sơ đi xin của bố thí. Chính lối sống đơn giản vaøo thời kỳ đầu đã trở thành những chứng tá hùng hồn của sự khiêm hạ, nghèo khó, hòa bình và công lý đã đánh động nhiều tâm hồn người bình dân lẫn người trí thức Công Giáo, và kể cả những người ngoại giáo. Chúng ta hãy nghe một nhà trí thức ngoài Công Giáo đưa ra một nhận định về lối sống của các bậc cha anh chúng ta như sau: "Đời sống Anh Em Hèn Mọn buổi đầu khá tự do. Họ không có nhà cửa, nên đời sống cộng đồng không tổ chức phiền toái như thói thường. Cầu nguyện, lao động, giảng thuyết: họ làm bấy nhiêu việc một cách tự do, mỗi người chịu trách nhiệm về mình, không lệ thuộc luật lệ tỉ mỉ. Họ sống tự do như thể là bởi họ sống nghèo." Vâng, có thể nói nghèo khó, vui vẻ, hèn mọn, yêu mến thiên nhiên và kính trọng con người: đó là những đức tính nổi bật của Cha Thánh mà con cái Ngài đã nỗ lực sống sao cho phù hợp với văn hoá Việt Nam, con người Việt Nam nói chung và người Kitô hữu nói riêng. Chính nhờ thế mà người tín hữu không những coi đó là những đức tính tự nhiên của chúng ta mà còn là kết quả của một tâm hồn gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu và hiệp thông với tất cả anh chị em đồng loại qua các công tác xã hội giúp đỡ người nghèo, người bệnh tật, anh chị em dân tộc, anh chị em cùi, người thiếu may mắn, người nhiễm HIV... Có thể nói qua những hoạt động của chúng ta mà mọi người nhận ra cái "tâm" của một tu sĩ phan sinh, luôn nhiệt tình giới thiệu Chúa cho mọi người để họ tiếp cận với Chúa, để họ cảm thấy Chúa luôn gần gũi và yêu thương họ. Vì thế, từ xưa đến nay có nhiều người đã đánh giá tích cực về những hoạt động của chúng ta khiến chúng ta cảm thấy vui  trong lòng, vì nghĩ rằng mình không  phụ lòng các bậc cha anh chúng ta, hơn nữa, chúng ta còn làm cho tinh thần phan sinh sinh hoa kết trái dồi dào trong tâm hồn người tín hữu Việt Nam hôm nay. Tuy nhiên, tinh thần hèn mọn đích thực không cho phép chúng ta dừng lại ở những điều người khác nghĩ về chúng ta hay nói tốt về chúng ta. Nhưng chúng ta hãy khiêm tốn nhìn vào bản thân mình, nhìn vào bối cảnh xã hội và con người Việt Nam hôm nay, chúng ta sẽ thấy mình đang đứng trước những thách đố lớn, đòi hỏi mỗi người chúng ta phải nỗ lực sống triệt để hơn về lối sống nghèo khó, thánh thiện, vui tươi, đơn sơ, hiếu hòa và biết dâng trả về cho Thiên Chúa mọi sự tốt lành mình đang được hưởng như lời Cha Thánh dạy. Tôma Xelanô viết lại rằng: "Phanxicô hết sức quan tâm lo lắng giáo dục những đứa con mới theo những nguyên tắc mới, và chỉ dạy cho họ những nước bước vững vàng trên con đường thánh đức nghèo khó và đức đơn sơ chân phước" (1Cel 26). Có thể nói con đường nghèo khó và đức đơn sơ chân phước đòi hỏi chúng ta phải thực hiện hành vi khổ chế và từ bỏ một cách thanh thản, tự do trước mọi nỗi lo sợ mất mát của cải, địa vị, danh thơm tiếng tốt và các đặc ân để chúng ta trở nên nghèo và đứng về phía người nghèo như chẳng có gì để mất mà mạnh mẽ lên tiếng bênh vực và phục vụ người nghèo. Bởi lẽ, đây là ơn gọi riêng biệt của chúng ta và là dấu chỉ ngôn sứ mới, mang lại một tia hy vọng cho Nước Thiên Chúa. Kính thưa các anh, nhìn lại đôi nét đẹp của truyền thống Phan Sinh trên đất Việt để cho thấy sự hiện diện của chúng ta hôm nay quả là ơn Chúa và chúng ta phải hết lòng cảm tạ,        vì công lao của tất cả cha anh chúng ta kể từ khi đặt nền móng cho Tỉnh Dòng, và vì lòng trung thành của các bậc cha anh chúng ta đối với đặc sủng phan sinh.        vì Hội Thánh Việt Nam và nhân dân Việt Nam đã mở lòng đón nhận chúng ta. Chúng ta được sai đi là để đến với họ.        vì ơn gọi như quà tặng Chúa ban cho chúng ta, vì tất cả mọi thành viên trong Tỉnh Dòng, còn trẻ hay cao niên, yếu đau hay mạnh khỏe, giáo dân hay giáo sĩ. Quả thật, chúng ta hãy khiêm tốn mà tạ ơn Chúa vì tất cả mọi sự, hãy nhìn nhận "chỉ mình Người tốt lành", hãy dâng trả tất cả cho Người vì "hết mọi sự tốt lành đều là của Người" (x. Lksc 17,17-18). Lạy Cha Thánh hiển vinh, xin cầu cùng Chúa cho chúng con một chút "máu liều" để tất cả chúng con dám lội ngược dòng, trở về suối nguồn linh đạo và múc lấy những giọt nước tinh khiết nhất mà chia sẻ cho anh chị em hầu làm giảm bớt cơn khát tình thương, hòa bình, huynh đệ của con người thời đại hôm nay. Amen. Phêrô Trần Ngọc Niên