Thứ Hai, 14 tháng 6, 2010

QUÀ TINH THẦN GỮI BẠN !!!

Bài này đăng trong Kỷ yếu kỷ niệm Kim khánh GX Tân lập Hàm Tân  (nơi mấy ngày qua, mình vừa về dự lễ Kim khánh GX và Mừng Kính Thánh Bổn mạng ANTÔN!)
NHỚ VỀ
GIÁO XỨ TÂN LẬP
50 năm đã trôi qua ,mau thật!Khi Giáo xứ Tân lập “chào đời”tôi  còn là chú bé 10-12 tuổi , năm nay đã ngòai 60 . Vậy mà ,những năm tháng đầu tiên của  Tân lập vẫn rõ nét trong lòng .Vì… việc khai sinh Giáo xứ có  liên quan mật thiết đến Xứ Đạo ngòai Bắc ,đến gia đình,bà con dòng họ và chính tuổi thơ của  tôi. Phúc cho tôi được viết lại những dòng  này  , dịp Giáo xứ kỷ niệm 50 năm thành lập .Đây là  món quà tinh thần  để tưởng nhớ những người đã ra đi! .Đây cũng là món quà  yêu thương gữi về lớp lớp người góp công sức  xây dựng Giáo xứ thân yêu này ngày thêm tốt đẹp !


MÓN QUÀ CỦA CHÚA QUAN PHÒNG :
      Ngày xa xưa ấy , Bình tuy là Tỉnh mới thành lập . Từ “ ngã tư quân cảnh” về các hướng “đập đá dựng “ , Xuyên Mộc và ra “ngã ba 46” còn mênh mông là rừng già nguyên sinh Tỉnh mới ,cần  thêm dân ,nên khuyến khích phá rừng lập ấp. Tại khu vực Lagi ,các Giáo xứ  có trước không nhiều ,chỉ có Tân lý (xứ đạo có từ thời Pháp ) , Thanh xuân,Vinh Tân ,Vinh Thanh (do dân địa phận Vinh di cư vào) .

 Đầm Hà và Trà Cổ  là hai xứ đạo miền Bắc sát biên giới Trung hoa , thuộc giáo phận Hải Phòng . Giáo dân sống về nghề biển . Di cư vào Nam năm 1954 , giáo dân hai xứ đạo này được đưa về vùng Bến Cát (Bình dương) hay vùng Hố Nai (Đồng Nai) đều là vùng rừng . Quen nghề sông nước ,một số dân Đầm hà-Trà Cổ không bám trụ lâu ở  nơi cư trú mới mà chuyển về Phan-Rí Cửa lập xứ đạo Long Hà (nay vẫn tồn tại và phát triễn ).Long hà tiện cho nghề biển nhưng đất đai ít  và khô cằn,khí hậu khắc nghiệt … Khỏang 10-15 gia đình chủ yếu trong dòng họ ,nghỉ đến việc đi tìm một vùng “đất mới”.Chủ chốt cho việc phiêu lưu này là những con người kính mến Thánh An tôn , Đấng luôn nâng đỡ  những ai gặp gian nan thử thách  biết chạy đến kêu cầu!
 Sau nhiều lần đi “trinh sát” , 2-3 người ban đầu rồi 5-10 người kế đó ,”Tân lập”(“đất mới”) ngày nay được chọn do có nhiều ưu điểm : sát tỉnh lị ,tiện về giao thông , gần biển dễ kiếm cá,có rừng tha hồ khai phá trồng bắp,khoai lang và dưa hấu,đậu xanh,đậu phộng…, sẵn nước ngọt (dọc đường Xuyên mộc ,chỉ cần lấy tay móc cát là có nước!), khí hậu mát mẻ ,gần các xứ đạo - không lo đói khát phần hồn …
 Bằng ấy yếu tố  xa gần kết hơp  để khai hoa một xứ đạo xinh đẹp .Quả là việc Chúa làm ai mà hiểu thấu !
GIAN NAN KHAI PHÁ, RỘNG XA TẦM NHÌN … Đã có “đất hứa” , việc gian nan  kế đó là phá rừng .Nên nhớ ,đây là rừng rậm nguyên sinh , việc “giải phóng” không hề dễ dàng, cơ giới không có  ! Ban đầu, chỉ có đàn ông và trai tráng về trước che lán trại sát đường Xuyên Mộc ,ngày ngày cùng nhau đốn cây,đêm đêm tập trung đốt lửa ngủ  để đề phòng thú dữ (rừng còn có cọp !).
Khi cây  khô đã được đốt quang, là giai đọan phóng đường và chia lô làm nhà ở .Gọi là “ tầm nhìn của người đi trước” là đây :
- Khu đất dành cho Thánh đường và Nhà Xứ được dành ưu tiên nơi cao ráo và rộng rãi .Nhà Xứ còn được dành riêng một tấm ruộng ngòai mặt đường Xuyên mộc. gọi là “ ruộng Đức Bà “ ,chắc để có lúa nuôi Cha xứ sau này !
- Đường vào Nhà thờ đặc biệt rộng .Các đường dọc,ngang  trong giáo xứ rộng và thẳng  .Cứ hai dãy nhà liền kề đều có đường trước mặt ,một số dãy có đường bên hông .Sau khi chia lô (20x50m/lô) mỗi nhà mới bắt thăm nhận lô đất của mình .
- Giáo xứ cũng đã hình thành hai khu vực riêng ,tiện cho mối thân tình có từ ngòai Bắc  : Khu Đầm Hà ,Khu Trà Cổ .Tòan xứ lúc ấy chỉ có 04 dãy nhà  theo hàng dọc(một dãy xoay mặt ra đường Xuyên Mộc ) và khỏang 10 dãy nhà theo hàng  ngang.
- Phía sau khu nhà ở là khu vực “nương mười” ,cũng được khai phá và phân chia theo cách thức bắt thăm .Gọi là “nương mười” vì mỗi miếng đất có bề ngang là 10m .Về sau có thêm “nương hai mươi” do lấn rừng thêm…
Bà con thuộc địa phận Vinh dần dần về gia nhập ,mua lại nhà và đất của các gia đình chuyển đi.Người cũ người mới  sống với nhau  hài hòa trong tình con cái Chúa .
Trong xứ .đã có tục “vần công” : Nhà nào làm nhà , bỏ thóc,bỏ dưa …thì mỗi nhà khác cử một người đến giúp ,cứ lần lượt  ; không hề có chế độ thuê mướn …
Đáng chú ý là giai đọan này hòan tòan chưa có Cha Xứ .Các Xứ có Cha dẫn dắt đi khai phá thì được các Ngài hướng dẫn, tổ chức ,lãnh đạo! Ở đây ,giáo dân  đã thật sự biết đòan kết thương yêu đùm bọc lẫn nhau , tự sắp xếp, chung tay xây dựng !
Phải chăng “tầm nhìn” của người khai phá đã góp phần đáng kể cho quang cảnh xứ đạo Tân lập ngày nay : ngăn nắp,quang đãng ,tiện lợi đi lại…?Giá như ngày ấy ,mạnh ai nấy chiếm, mạnh ai nấy ở thì hỏi quang cảnh xứ đạo ngày nay sẽ ra sao?  
Xin cũng được nói thêm : Xứ đạo Bình an ,phía “đập đá dựng”, ra đời sau  cũng do dân Đầm hà-Trà Cổ  từ Tân Lập sang khai phá ! Tân lập và Bình an (cả Long Hà ngòai kia ) là các xứ đạo Anh-Em ,đều có Thánh An tôn là Bổn mạng !

HAI MỤC TỬ TIÊN PHONG,ĐÁNG KÍNH :

Thời gian đầu không có Cha Xứ , Cha Già Thủy ở Vinh Tân mỗi tuần ghé đôi lần để  ban Thánh Lễ , các Bí tích và thăm nom . Nên có lẽ phải nói Tân lập là “ người em kết nghĩa” của Vinh Tân. Trong tâm trí tôi ,Cha Già rất dễ thương, là  người Cha hiền giữa đòan con  côi cút ! Cha nhai trầu chóp chép ,chuyện trò bình dân  . Cha  có tài dùng con lắc đồng cột đầu sợi nhợ để  tìm điểm đào giếng  có nước tốt nhất . Nhà nào cần cứ việc mời Cha đến giúp ! Những buổi tối Cha đến ,nhà xứ chưa có ,Cha con quây quần bên đống lửa ,thân tình!
            Cha chính  Xứ đầu tiên của Tân lập là Cha Giuse Trần Chính Cư .
Chắc chắn vị Cha già này để lại nhiều kỷ niệm sâu sắc trong lòng nhiều người dân Tân Lập ,tôi còn nghe có người nói Ngài là Thánh ! . Phần tôi ,xin kể vài  kỷ niệm riêng tư để tưởng nhớ  về Ngài trong tâm tình yêu thương , quý mến ,biết ơn !
Ngài về nhận xứ đạo nghèo ,nhà xứ tạm bợ,khó khăn (thật hợp với tên Ngài : ngụ ...CHÍNH ở những chỗ …TRẦN  ai !) . Gia đình tôi được Ngài giao khá nhiều việc :Bố tôi đánh trống Nhà thờ sớm tối  ; Anh,Chị tôi hát Lễ ; tôi giúp Lễ và , ngày không đi học. thì ở luôn trong nhà xứ với Cha, kể cả ban đêm  ! Lúc rãnh Cha giao sách giáo lý và sách đạo cho đọc, mà tòan là sách  hạnh các Thánh ! Cha lập nhóm Légio Junior có tôi là thành viên  . Cuộc sống của Cha đơn giản ,khắc khổ . Buổi sáng,Cha  hay dùng một chén cháo đậu xanh nấu nhừ và vài củ khoai từ  luộc ,chấm đường cát . Các buổi cơm trưa-chiều ,ngòai các món canh-kho , Cha thích có một quả mướp đắng để sống, chấm nước mắm .
Về mặt thiêng liêng ,Ngài thật thánh thiện. Sáng ,Cha dậy từ 3-4g  và ra nhà thờ  quỳ  phủ phục chầu Mình Thánh Chúa ,đến giờ tự Ngài kéo chuông nhất .Có lần ,nhà chỉ có hai Cha con ,Ngài kéo chuông bị trặc tay,xương cánh tay trật khớp lồi ra ngòai,Ngài phải bám tay vào giường , tôi ôm vai Ngài cố kéo   mạnh , cám ơn Chúa xương kêu rắc trở về vị trí .Lần kia,bị bà bếp la rầy ,tôi bỏ về nhà  không ở nhà xứ nữa ,vào coi “rẫy hai mươi” khá xa nhà ,không ngờ Ngài vào tận rẫy gọi tôi về .Đường vào nhà thờ trước đây có hai hàng dừa do chính tay Ngài ,mặc áo dào trắng quần trắng, tự đào lỗ trồng ,  tôi long tong xách dừa theo.
Cha có nhiều nghìa tử ,nhiều vị là Linh mục !
Tôi có hai lần bị Ngài ký đầu ,phải nói là đau vì tay Ngài xương xẩu .Một lần khi tập giúp Lễ bằng tiếng La tinh , chẳng hiểu mô tê “con-fi-tê-o... “ là gì ,tôi phì cười miết ! Lần kia được giao nướng bánh Lễ ,tôi và người em họ cho trứng vào khuôn bánh để nướng ăn chơi !
Trong các kỳ nghĩ hè , Anh Em chủng sinh chúng tôi (03 chú tiểu Phanxicô mặc áo dài đen!) được Ngài xếp  quỳ trên cung thánh để tham dự các Thánh Lễ ,thật là không cục cựa vào đâu được ! Qua kỳ nghĩ về lại chủng viện,Ngài hay cho tôi ít tiền tòan là tiền lẻ  bởi Ngài cũng nghèo!
.           Xin Cha  tiếp tục ghé mắt cầu bầu  cùng Chúa cho  chúng con và cho xứ đạo Tân lập của Cha ngày nào !
THAY LỜI KẾT
                                Nén hương lòng, xin dâng người khai phá !
                                Trọn tình thâm, Tân Lập mãi trong tim .
                                Cuộc biển khơi  dù sóng gió,nổi chìm
                                Tân lập ơi, cứ vươn mình mãi nhé !
                                 Lạy Chúa Trời Ngài thấu tình nhân thế
                                 Xin chúc lành muôn hậu duệ xứ  con
                                 Rộng lòng thương Ngài gìn giũ vuông tròn
                                         Cho “Tân Lập”  vẫn luôn còn “đổi mới !”
                                                                                          
AN TÂM
  (Thủ đức 10/07/2009)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét